Prasa krawędziowa vs. Centrum gnące

Tam gdzie wytwarzane są elementy z blachy cienkiej i średniej grubości, najczęściej nieodzownym procesem, tuż obok cięcia lub wykrawania, jest gięcie.

Produkcja metalowych maszyn, szaf, skrzynek elektrycznych, mebli, drzwi , jak i elementów wind i schodów ruchomych wymaga precyzyjnie wykonanych elementów, które razem zmontowane tworzą gotowy produkt. Zarówno prasa krawędziowa, jak i centrum gnące, choć na pozór podobne, ze względu na gięcie płaskich formatek, różnią się między sobą zasadą pracy i możliwościami. Porównajmy obie technologie.

Prasa krawędziowa
Prasa krawędziowa odpowiada za zaginanie elementów blaszanych, wykorzystując pionowy ruch górnej belki (suwaka) przeciw dolnej, nieruchomej belce. Na górnej belce montowane są narzędzia gnące - stemple, na dolnej zaś matryce. W zależności od oczekiwań tj. gruboś materiału, rozmiar detalu lub wymaganego kąta i promienia gięcia, w prasie krawędziowej należy ręcznie zmieniać narzędzia. Dla ułatwienia pracy użytkownika, na rynku dostępnych jest wiele systemów narzędziowych m.in. narzędzia europejskie "Promecam" lub systemy "Wila". Oba różnią się między sobą zarówno geometrią, jak i opcjami usprawniającymi zmianę narzędzi – począwszy od najpopularniejszej i najbardziej ekonomicznej wersji, czyli mocowania narzędzi przy pomocy śrub, kończąc na systemach mocowania pneumatycznego lub hydraulicznego.

Przezbrojenie prasy krawędziowej trwa od kilku do kilkudziesięciu minut. W dużym stopniu zależy to od doświadczenia i umiejętności operatora, który odpowiada za wykonanie tej czynności w prawidłowy sposób. Możliwe jest wyposażenie maszyny w systemy wspomagające gięcie – automatycznie korygujące kąt gięcia (dzięki laserowym czujnikom) lub mierzące grubość blachy (ułatwiające uzyskanie poprawnych kątów gięcia). – Doskonale wiemy, jak ważna jest wysoka precyzja podczas obróbki detali, w tym ich zaginania. Z tego względu wyposażyliśmy nasze serwoelektryczne prasy krawędziowe z serii eP w system Lazer Safe, który dokonuje automatycznego pomiaru i korekcji kąta gięcia. Jest to pomocne w razie zaistniałej zmiany grubości danego arkusza blachy, jego właściwości wewnętrznych lub temperatury, która ma na nie wpływ – a ta, w naszym kraju zmienia się dość dynamicznie – tłumaczy Roman Padewski, dyrektor zarządzający Prima Power Central Europe. – Zależało nam na ułatwieniu pracy przy obsłudze prasy krawędziowej, dlatego zdecydowaliśmy się na jej częściowe zautomatyzowanie poprzez zastosowanie robota antropomorficznego, zastępującego rolę operatora maszyny. Robot może podawać i przetrzymywać detale podczas gięcia oraz zarządzać przezbrojeniem maszyny w inne narzędzia – dodaje Roman Padewski. Prasa daje możliwość wykonania gięć pozytywnych i negatywnych, jednak wymusza konieczność obrotu detalu na drugą stronę (ręcznie przez operatora lub przez robota poprzez manipulator), co naturalnie generuje dodatkowy czas.

Centrum gnące
Centrum gnące jest dużo bardziej innowacyjne w porównaniu do prasy krawędziowej. Jego zasadą działania jest dwupłaszczyznowy ruch narzędzi (zwanych ostrzami gnącymi), które dotykając punktowo mocno zamocowaną blaszaną formatkę dokonują gięć, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Różnice względem prasy krawędziowej są liczne, a sam sposób pracy różni się od stopnia jej zautomatyzowania.

Przy zginaniu detalu przez automat gnący, trzymany jest on i obracany przez manipulator, co zapewnia stabilny chwyt o nacisku ok. 90 ton i gwarancję, że gięcie zostanie wykonane poprawnie, względem wymiarów. Gięcia pozytywne i negatywne są dokonywane bez potrzeby ręcznego odwracania detalu. Automat gnący wyposażony jest w takie same narzędzia do wszystkich rodzajów gięć. Mocowane są one na stałe w specjalnym ruchomym mechanizmie, który w zależności od potrzeb aktywuje lub dezaktywuje ostrza gnące, przesuwając je na bok. Samo przezbrojenie, polegające na ustawieniu ostrzy w odpowiedniej pozycji wymaga zaledwie kilku sekund (w przypadku prasy krawędziowej trwa to nawet pół godziny). Czas cyklu gięcia jest również kilkukrotnie krótszy. Oznacza to dużą oszczędność czasu, co przekłada się z kolei na produkcję większej liczby detali. Dzięki temu istnieje możliwość gięcia całych zestawów różnych detali, tworzących jeden produkt. Co więcej, użytkownik może wykonać zdecydowanie szerszy zakres gięć, jeśli chodzi o promień gięcia, a nawet wykonywać czynności, które w przypadku prasy krawędziowej nie byłyby możliwe.

Zautomatyzowanie centrum gnącego, dotyczy głównie sposobów podawania nowego detalu oraz rozładunku. Wycięta blaszana formatka do gięcia może być ładowana na stół centrum gnącego na dwa sposoby. Pierwszy – ręcznie i pojedynczo przez operatora, a następnie pracę przy gięciu przejmuje manipulator, który chwyta formatkę, przesuwając ją po stole powietrznym w stronę narzędzi, dokonując kolejnych gięć. Drugi – wózkiem widłowym przez operatora do strefy załadunkowej, który może załadować również cały stos detali lub poprzez zintegrowanie strefy załadunkowej z linią produkcyjną wcześniej tnącą i wykrawającą formatki. Formatki są podawane pod manipulator centrum gnącego przy pomocy dodatkowego, najczęściej podciśnieniowego urządzenia załadowczego. Możemy więc stwierdzić, że w pierwszej wersji urządzenie pracuje w trybie półautomatycznym, a w drugiej jest już w pełni automatyczne.

Efektywna alternatywa dla obu rozwiązań dla prsy krawędziowej i centrum gnacego

Firma Prima Power opracowała urządzenie, będące alternatywą dla zarówno pras krawędziowych, jak i typowych centr gnących. Różnica pomiędzy rozwiązaniami polega na sposobie podawania i przetrzymywania detalu. FBe (Fast Bend) obsługiwane jest podobnie do pras krawędziowych - detal należy podawać, lecz jest on blokowany na czas gięcia automatycznie poprzez podciśnieniowe ssawki lub magnesy – to pierwsza różnica. Gięcia z kolei odbywają się na podobnej zasadzie jak w centrum gnącym, przez ostrza gnące, a nie przez kombinację stempla i matrycy. Pozytywne i negatywne gięcia dokonywane są bez odwracania na drugą stronę. W przypadku chęci uzyskania formatki z zagięciami z 2,3 lub 4 stron, obrót o 90 stopni realizowany jest ręcznie przez operatora - ssawki lub magnesy odpuszczają, zaś operator ręcznie przekręca formatkę. Mimo czynności wykonywanych ręcznie, w przypadku FBe jest to znacznie mniej obciążające niż przy prasie krawędziowej, m.in. ze względu na wyposażenie maszyny w niewielki, powietrzny stolik.


Źródło: Prima Power